बसपा सुप्रीमो मायावती (Mayawati) सोमवारी (15 जानेवारी 2024) 68 वर्षांच्या झाल्या. शालेय शिक्षिका ते चार वेळा यूपीचे मुख्यमंत्री बनण्यापर्यंतचा प्रवास करणाऱ्या मायावती यांचा आज वाढदिवस आहे. राजकारणात येण्यापूर्वी मायावती शाळेत शिक्षिका होत्या. त्यांचे स्वप्न आयएएस होण्याचे होते पण त्यांनी 1984 मध्ये शिक्षिकेची नोकरी सोडून राजकारणात प्रवेश केला. 3 जून 1995 रोजी मायावती देशाच्या पहिल्या दलित मुख्यमंत्री बनल्या. मायावती अविवाहित आहेत. एका मुलाखतीत जेव्हा त्याला विचारण्यात आले की त्यांनी लग्न का केले नाही, तेव्हा त्याने या निर्णयामागचे कारण सांगितले.
मायावतींना एका मुलाखतीत विचारण्यात आले की, त्यांनी आयुष्यभर अविवाहित राहण्याचा निर्णय का घेतला? त्यावर मायावती यांनी उत्तर दिले होते, “जेव्हा मी डॉ. आंबेडकर आणि इतर बहुजन वीरांच्या जीवनाचा अभ्यास केला, तेव्हा मला वाटले की हे लोक आता राहिले नाहीत, त्यामुळे मला त्यांची स्वप्ने पूर्ण करावी लागतील, पण हे काम फारसे सोपे नाही. त्यासाठी 24 तास समर्पण आवश्यक आहे. त्यामुळे मी आयुष्यभर अविवाहित राहण्याचा निर्णय घेतला.”
मायावती 1995 मध्ये यूपीच्या मुख्यमंत्री झाल्या, त्या देशातील पहिल्या महिला दलित मुख्यमंत्री होत्या. मात्र, त्या काही महिनेच मुख्यमंत्री राहू शकल्या. यानंतर मायावती यांनी 1996 मध्ये दोन जागांवरून लोकसभा निवडणूक लढवली आणि दोन्ही जागा जिंकल्या. यानंतर 1997 मध्ये मायावती पुन्हा अल्प काळासाठी यूपीच्या मुख्यमंत्री बनल्या.
1977 मध्ये मायावती काशीराम यांच्या संपर्कात आल्या आणि त्या बहुजन चळवळीत सामील झाल्या. यानंतर मायावतींची आवड राजकारणाकडे वळू लागली. पण मायावतींचा राजकारणातला प्रवेश त्यांच्या वडिलांना आवडला नाही. त्यामुळे मायावती घराबाहेर पडल्या.
हेही वाचा – हार्दिक पांड्याऐवजी शिवम दुबेला घ्या, असं लोक का म्हणतायत?
मायावतींचे राजकीय पदार्पण चांगले नव्हते. पहिल्या तीन निवडणुका त्या हरल्या. 1984 मध्ये बसपाच्या स्थापनेनंतर मायावती कोर टीमचा भाग बनल्या. 1984 मध्ये त्यांनी पहिल्यांदा कैरानामधून लोकसभा निवडणूक लढवली होती. यामध्ये त्यांना पराभवाचा सामना करावा लागला. यानंतर त्यांनी 1985 मध्ये बिजनौर आणि 1987 मध्ये हरिद्वारमधून निवडणूक लढवली, पण त्यांना यश आले नाही.
मायावती 1989 मध्ये बिजनौर मतदारसंघातून पोटनिवडणूक जिंकून लोकसभेत पोहोचल्या. 1991 मध्ये मायावती यांनी बिजनौर आणि हरिद्वारमधून लोकसभा निवडणूक लढवली, पण त्यांना पराभवाला सामोरे जावे लागले. यानंतर मायावती 1994 मध्ये राज्यसभेत पोहोचल्या.
2002 ते 2003 या काळात भाजपसोबत युती सरकारमध्ये मायावती तिसऱ्यांदा यूपीच्या मुख्यमंत्री बनल्या. मायावतींच्या पक्ष बसपाने 2012 मध्ये पूर्ण बहुमताने सरकार स्थापन केले. मायावती 2012 ते 2017 या काळात चौथ्यांदा मुख्यमंत्री बनल्या.
मायावतींची हेअरस्टाइलही प्रसिद्ध आहे. जेव्हा त्यांना एका मुलाखतीत याबद्दल विचारण्यात आले तेव्हा त्यांनी सांगितले की, जेव्हा त्यांचे केस लांब होते तेव्हा त्यांना ते परत बांधावे लागत होते. बाहेर कुठेही गेल्या, तरी केसांची जास्त निगा राखावी लागत होती, ज्यात बराच वेळ वाया जातो.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!