Tirupati : भाजपच्या आंध्र प्रदेश युनिटने तिरुमला तिरुपती देवस्थानम (टीटीडी) च्या सुमारे १,००० कर्मचाऱ्यांना सेवेतून काढून टाकण्याची मागणी केली आहे, ज्यांना गैर-हिंदू धर्माचे पालन करण्याचा संशय आहे. टीटीडीने १८ कर्मचाऱ्यांवर कारवाई केल्यानंतर ही मागणी करण्यात आली आहे. टीटीडीने या कर्मचाऱ्यांवर गैर-हिंदू धार्मिक परंपरांचे पालन केल्याबद्दल कारवाई केली आहे. या मंदिरात भरती कशी होते आणि कायदा काय म्हणतो ते जाणून घेऊया?
तिरुपती मंदिराची देखभाल आणि भरती ही तिरुमला तिरुपती देवस्थानमची जबाबदारी आहे. त्याच्या मंडळात राज्य विधिमंडळाच्या प्रतिनिधींसह जास्तीत जास्त २९ सदस्य असतात. त्याच्या विश्वस्तांची निवड प्रक्रिया आंध्र प्रदेश सरकारकडून केली जाते. तिथल्या मुख्यमंत्री कार्यालयातून नियुक्त्या जाहीर केल्या जातात. त्यानंतर, प्राप्त झालेल्या अर्जांवरून, बोर्डात वेगवेगळ्या राज्यांचे, स्थानिक आणि प्रादेशिक प्रतिनिधित्व द्यावे असे ठरवले जाते.
सध्याच्या बोर्ड सदस्यांमध्ये आंध्र प्रदेश, तेलंगणा, तामिळनाडू, कर्नाटक आणि महाराष्ट्रातील लोकांचा समावेश आहे. प्रत्येक विश्वस्ताचा कार्यकाळ तीन वर्षांचा असेल. त्याची पुन्हा नियुक्ती देखील होऊ शकते.
टीटीडीच्या वेबसाइटनुसार, टीटीडीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी हे त्याचे प्रमुख असतात. याशिवाय, दोन संयुक्त कार्यकारी अधिकारी, मुख्य दक्षता आणि सुरक्षा अधिकारी, वनसंरक्षक, आर्थिक सल्लागार आणि मुख्य लेखा अधिकारी आणि मुख्य अभियंता आहेत. याशिवाय, मंदिर प्रशासनाच्या विविध शाखांसाठी अधिकारी आहेत.
टीटीडी १२ मंदिरांची काळजी घेते आणि यासाठी सुमारे १४ हजार कर्मचारी नियुक्त करण्यात आले आहेत. अधिकारी आणि कर्मचाऱ्यांच्या भरतीसाठी वेळोवेळी अर्ज मागवले जातात. यासाठी, टीटीडी वेबसाइटवर नियुक्त्यांची जाहिरात रीतसर जारी केली जाते. या आधारावर, लोकांकडून अर्ज मागवले जातात.
वेगवेगळ्या पदांसाठी भरती ही पात्रतेच्या आधारावर केली जाते. त्यांचा सुरुवातीचा पगार वार्षिक २.५० लाख रुपये किंवा त्याहून अधिक आहे. या भरतीमध्ये कोणीही सहभागी होऊ शकते, त्यामुळे इतर धर्माचे लोक देखील टीटीडी कर्मचारी म्हणून काम करतात.
मीडिया रिपोर्ट्समध्ये असे म्हटले आहे की टीटीडी पुजारी तयार करण्यासाठी चार अभ्यासक्रम आयोजित करते. यामध्ये वेद पारायण, दिव्य प्रबंधम, पुरोहितवम आणि अर्चकत्वम यांचा समावेश आहे. वेद पारायणाचा अभ्यासक्रम १२ वर्षांचा आहे. उर्वरित तीन अभ्यासक्रम प्रत्येकी आठ वर्षांचे आहेत. टीटीडी स्वतः हा अभ्यासक्रम चालवते आणि एक हजार रुपयांची शिष्यवृत्ती देखील देते.
असे म्हटले जाते की पुरोहितांचा पगार वेगवेगळ्या प्रकारे ठरवला जातो. मंदिराच्या मुख्य पुजाऱ्याची (प्रधान अर्चक) नियुक्ती वंशपरंपरागत आहे. त्याला दरमहा सुमारे ८२,००० रुपये पगार आणि इतर सुविधा मिळतात. इतर मुख्य पुजारी देखील वंशपरंपरागत आहेत आणि त्यांना दरमहा ५२,००० रुपये पगार मिळतो. वंशपरंपरागत नसलेल्या पुरोहितांना ३० ते ६० हजार रुपये पगार मिळतो.
हेही वाचा – Toll Pass : एकदा पैसे द्या आणि 15 वर्ष टोलपासून सुटका, ‘इतक्या’ रुपयांत बनेल ‘आयुष्यभराचा पास’!
काही काळापूर्वी टीटीडीचे अध्यक्ष बीआर नायडू यांनी घोषणा केली होती की टीटीडीमध्ये फक्त हिंदू कर्मचारीच काम करू शकतात. आता, गैर-हिंदू कर्मचाऱ्यांवर कारवाई करण्याच्या आदेशात असे म्हटले आहे की या पवित्र ठिकाणी काम करणाऱ्या गैर-धार्मिक पार्श्वभूमीच्या कोणत्याही कर्मचाऱ्यांची तात्काळ बदली करावी. अशा कर्मचाऱ्यांना उत्सव, मिरवणुका आणि इतर धार्मिक समारंभांमध्ये सहभागी होण्याची परवानगी दिली जाणार नाही.
याशिवाय, टीटीडी विश्वस्त मंडळाने असा निर्णय घेतला आहे की धार्मिक नसलेल्या कर्मचाऱ्यांना बदली करता येईल किंवा त्यांना स्वेच्छा निवृत्ती योजना (व्हीआरएस) देऊ करता येईल.
२०२३ मध्ये, टीटीडीने तिरुपती मंदिरात लाडू बनवण्यासाठी भरती जारी केली होती. यासाठी जारी केलेल्या अधिसूचनेत असे म्हटले होते की लाडू बनवण्यासाठी फक्त वैष्णव ब्राह्मणांची नियुक्ती केली जाईल. यावरून वाद निर्माण झाला होता. त्यानंतर, टीटीडीला कर्मचारी पुरवणारी कंपनी श्री लक्ष्मी श्रीनिवास मॅन पॉवर कॉर्पोरेशनने भरती अधिसूचनेत म्हटले होते की ज्यांना सर्व प्रकारचे प्रसाद बनवण्याचा पाच वर्षांचा अनुभव आहे ते या पदासाठी अर्ज करू शकतात. यासाठी निवड झालेल्या उमेदवारांना दरमहा २१,१३९ रुपये वेतन देण्यात येईल, असे सांगण्यात आले.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!