RBI : रिझर्व्ह बँकेच्या चलनविषयक धोरण समितीने व्याजदरात कपात केली आहे, ज्यामुळे देशातील कोट्यवधी गृहकर्ज खरेदीदारांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. आरबीआय एमपीसीने रेपो दरात 0.25 टक्के कपात केली आहे. त्यानंतर रेपो दर 6.50 टक्क्यांवरून 6.25 टक्क्यांवर आले आहेत. आरबीआयने सुमारे 56 महिन्यांनंतर म्हणजेच मे 2020 नंतर रेपो दरात कपात केली आहे. जवळजवळ दोन वर्षांनंतरही रेपो दरांमध्ये कोणताही बदल झालेला नाही. फेब्रुवारी 2023 पासून व्याजदरात कोणताही बदल झालेला नाही. विशेष म्हणजे आरबीआय गव्हर्नर संजय मल्होत्रा यांची ही पहिलीच आरबीआय पतधोरण बैठक आहे. ज्यामध्ये त्यांनी पहिल्यांदाच सर्वसामान्यांना मोठा दिलासा दिला आहे.
56 महिन्यांनंतर वजावट
आरबीआय एमपीसीने 56 महिन्यांनंतर रेपो दरात कपात केली आहे. आरबीआय गव्हर्नर संजय मल्होत्रा यांच्या मते, रेपो दरात 0.25 टक्के कपात करण्यात आली आहे. त्यानंतर रेपो दर 6.25 टक्क्यांवर आला आहे. रेपो दरातील या कपातीमुळे सर्वसामान्यांना मोठा दिलासा मिळणार आहे. तज्ज्ञांच्या मते, देशातील लोकांच्या कर्जाचा ईएमआय, विशेषतः गृहकर्जाचा ईएमआय कमी होईल. त्याच आठवड्यात सामान्य लोकांसाठी ही दुसरी भेट असेल. काही दिवसांपूर्वी देशाच्या अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांनी 12 लाख रुपयांच्या वार्षिक उत्पन्नाला करमुक्त केले आहे. आता, देशातील गृहकर्ज खरेदीदारांना मोठा दिलासा देत, कर्जाचा ईएमआय कमी करण्यात आला आहे. तज्ज्ञांच्या मते, कर्जाच्या ईएमआयमध्ये कपात करण्याचा ट्रेंड आगामी बैठकांमध्येही कायम राहू शकतो.
RBI just announced a rate cut of 25 bps (0.25%)
— Krishna Lahoti (@avgphoenixguy) February 7, 2025
What is a #RepoRate ?
>the interest rate at which the RBI lends money to commercial banks, when the repo rate drops, banks get cheaper loans & pass on the benefit to you via lower EMIs, this boosts spending & helps the economy grow pic.twitter.com/y1eoUCOZIG
वाढ किती असेल?
आरबीआय गव्हर्नरच्या मते, 2026 या आर्थिक वर्षात देशाचा विकास दर 7 टक्क्यांपेक्षा कमी म्हणजेच 6.75 टक्के असू शकतो. त्यांनी पहिल्या तिमाहीत विकास दर 6.7 टक्के राहण्याचा अंदाज वर्तवला. तर दुसऱ्या तिमाहीत ही वाढ 7 टक्क्यांपर्यंत पोहोचू शकते. तर तिसऱ्या आणि चौथ्या तिमाहीत देशाचा जीडीपी अंदाज 6.5 टक्के राहण्याची शक्यता आहे. विशेष म्हणजे डिसेंबरच्या धोरण बैठकीत पहिल्या तिमाहीचा विकास दर 6.9 टक्के ठेवण्यात आला होता. तर दुसऱ्या तिमाहीत वाढ 7.3 टक्के होती. दोन्ही तिमाहीत 20 ते 30 बेसिस पॉइंट्सची घट दिसून आली आहे.
आरबीआयने महागाईबाबतचे अंदाजही जाहीर केले आहेत. चालू आर्थिक वर्षात महागाई 4.8 टक्के राहण्याचा अंदाज आहे. तथापि, चौथ्या तिमाहीत महागाई 10 बेसिस पॉइंटने वाढली आहे. जे मागील 4.4 टक्क्यांवरून 4.5 क्के करण्यात आले आहे. त्याच वेळी, 2026 या आर्थिक वर्षात महागाई 4.2 टक्के राहण्याचा अंदाज आहे. तर पहिल्या तिमाहीत तो 4.6 टक्के राहू शकतो. पूर्वी तो 4.5 टक्के असण्याचा अंदाज होता. दुसऱ्या तिमाहीत तो 4 टक्के, तिसऱ्या तिमाहीत 3.8 टक्के आणि चौथ्या तिमाहीत 4.2 टक्के राहण्याचा अंदाज आहे.
कर्जाचा ईएमआय कमी करण्याची मागणी बऱ्याच काळापासून होत होती. आरबीआय एमपीसीवरही खूप दबाव दिसून येत होता. गेल्या काही बैठकांमध्ये MPC च्या 6 पैकी एक किंवा दोन सदस्यांनी रेपो दरांमध्ये कपात करण्यास पाठिंबा दिला होता. परंतु बहुसंख्य सदस्य रेपो दर अपरिवर्तित ठेवण्याच्या बाजूने होते. केंद्र सरकारकडूनही सतत दबाव आणला जात होता. आरबीआय गव्हर्नरच्या निवृत्तीनंतर, जेव्हा संजय मल्होत्रा यांनी आरबीआय गव्हर्नरपदाची सूत्रे हाती घेतली, तेव्हा रेपो रेटमध्ये कपात होण्याची शक्यता दिसत होती.
विशेष म्हणजे गेल्या दोन वर्षांपासून व्याजदर फ्रिज केले होते. त्यांच्यात कोणताही बदल दिसून आला नाही. फेब्रुवारी 20234 मध्ये रेपो दरात 0.25 टक्के वाढ करण्यात आली. तेव्हापासून कोणताही बदल झालेला नाही. त्याआधी, मे 2022 पासून व्याजदर वाढू लागले. तेव्हा आरबीआय एमपीसीने त्यात 0.40 टक्के वाढ केली होती. ज्याने नंतर फेब्रुवारी 2023 मध्ये रेपो दर 2.50 टक्क्यांनी वाढवून 6.50 टक्के केले. तो काळ असा होता जेव्हा महागाई ही आरबीआयसाठी मोठी चिंता होती. सध्या किरकोळ महागाई 5 टक्क्यांपेक्षा जास्त आहे. जानेवारीमध्ये तो 5 टक्क्यांपेक्षा कमी होईल असे संकेत आहेत.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!