Lab Created Blood : रक्ताशिवाय मानवी जीवन अशक्य आहे. डॉक्टर नेहमीच हेल्दी ब्लड डोनेशनचं महत्त्व सांगतात, पण तरीही जेव्हा एखाद्याला अचानक रक्ताची गरज भासते, तेव्हा योग्य रक्त मिळवणं कठीण ठरतं.
लॅबमध्ये रक्त निर्माण?
ब्रिटनमध्ये संशोधकांनी लॅबमध्ये रक्त तयार केल्याची घोषणा केली होती. यामागील उद्देश होता की अशा रुग्णांना मदत मिळावी ज्यांना वारंवार रक्ताची गरज भासते, किंवा जे सिकल सेल, थैलीसीमिया यासारख्या आजारांनी ग्रस्त आहेत.
मात्र हे इतकं सोपं नाही!
मानवी रक्त हे अनेक सूक्ष्म घटकांनी बनलेलं असतं. या सगळ्यांना कृत्रिमरीत्या तयार करणं आणि त्याचं शरीरात योग्य प्रकारे कार्यरत राहणं हे विज्ञानासमोर मोठं आव्हान आहे. मानवी रक्तात अनेक पेशी, हजारो प्रथिने, हजारो हार्मोन्स, प्लाझ्मा, पांढऱ्या रक्त पेशी, लाल रक्त पेशी, पाणी, ऑक्सिजन, एटीपी, लिपिड्स, चरबी आणि इतर अनेक गोष्टी असतात. या सर्व गोष्टी दैनंदिन निरोगी जीवनशैली आणि दिनचर्येद्वारे रक्तात येतात, इतर काही गोष्टी देखील नैसर्गिक आहेत. आता या सर्व पेशी आणि प्लेटलेट्स वेगवेगळी कार्ये करतात. या पेशींचे योग्यरित्या पुनरुत्पादन करणे आणि त्यांना एकत्र काम करण्यासाठी मिसळणे हे एक कठीण आणि खूप गुंतागुंतीचे काम आहे. रक्तातील सर्व गोष्टींचे मिश्रण करणे आणि त्या आयुष्यभर योग्यरित्या कार्य करतील याची खात्री करणे हे एक मोठे आव्हान आहे.
लॅबमध्ये रक्त निर्माण : खर्चिक आणि गुंतागुंतीचं काम
- मोठ्या प्रमाणात रक्त तयार करणं अत्यंत खर्चिक व वेळखाऊ आहे.
- वैज्ञानिकांनी अजून याबाबत ठोस यश जाहीर केलेलं नाही.
- जर हे प्रयोग यशस्वी झाले, तर भविष्यात काही गंभीर रक्तविकार असलेल्या रुग्णांसाठी हे वरदान ठरू शकतं.
रक्ताचं लॅबमध्ये निर्माण करणं विज्ञानासाठी एक मोठं टप्पा आहे, पण सध्या तरी त्याच्या व्यावहारिक वापरात अनेक अडचणी आहेत. त्यामुळे आजही रक्तदानच हा सर्वोत्तम आणि विश्वसनीय उपाय आहे.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!