Diabetes and Sleep : मधुमेह हा एक असा आजार बनला आहे जो कोणालाही बळी पाडतो. विशेषत: शहरी भागात राहणारे 30 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे लोक त्याचे बळी ठरत आहेत. चुकीच्या खाण्यापिण्याच्या सवयी, विस्कळीत जीवनशैली आणि मानसिक ताण ही या आजाराची प्रमुख कारणे आहेत, परंतु तुम्हाला माहीत आहे का की झोपेची कमतरता देखील तुम्हाला मधुमेहाचा बळी बनवू शकते. 6 तासांपेक्षा कमी झोप घेतल्यास मधुमेहाचा धोका अनेक पटींनी वाढतो.
जेव्हा शरीरात आवश्यकतेनुसार इन्सुलिन तयार होत नाही आणि साखरेची पातळी वाढते तेव्हा मधुमेह होतो. हा आजार आनुवंशिक कारणांमुळे देखील होतो. याला टाइप-1 मधुमेह म्हणतात. खाण्यापिण्याच्या चुकीच्या सवयी आणि बिघडलेल्या जीवनशैलीमुळे जेव्हा हा आजार होतो तेव्हा त्याला टाइप-2 मधुमेह म्हणतात. गेल्या काही वर्षांत टाईप-2 रुग्णांची संख्या झपाट्याने वाढत आहे. झोपेची खराब पद्धत हे याचे प्रमुख कारण आहे. द नेचर या वैद्यकीय जर्नलमध्येही एक संशोधन प्रसिद्ध झाले आहे. ज्यामध्ये असे म्हटले आहे की 6 तासांपेक्षा कमी झोपेमुळे व्यक्तीमध्ये मधुमेहाचा धोका अनेक पटींनी वाढतो.
झोप आणि मधुमेहाचा काय संबंध?
डॉक्टरांच्या मते, झोप आणि मधुमेह यांचा खोलवर संबंध आहे. झोपेच्या विस्कळीत पद्धतीमुळे व्यक्ती मधुमेहाचा रुग्ण बनते असे अनेकदा दिसून येते. जेव्हा एखादी व्यक्ती पुरेशी झोप घेत नाही, तेव्हा शरीरात इन्सुलिन प्रतिरोधक क्षमता निर्माण होते. त्यामुळे रक्तातील साखरेचे प्रमाण वाढते. झोपेच्या कमतरतेमुळे शरीरात कोर्टिसोल हार्मोनची पातळीही वाढते. या हार्मोनच्या पातळीत वाढ झाल्याचा थेट परिणाम रक्तातील साखरेवर होतो. रक्तातील साखर वाढते आणि ही समस्या दीर्घकाळ राहिल्यास मधुमेह होतो.
हेही वाचा – मुंबईत सर्वात मोठी डिजिटल अरेस्ट! लुटले 3.8 कोटी, महिनाभर व्हिडिओ कॉल मॉनिटरिंग
या लोकांना जास्त धोका
ज्या लोकांच्या कुटुंबात आधीच मधुमेह आहे, ज्यांचे वजन वाढले आहे आणि ज्यांच्या खाण्याच्या सवयी चांगल्या नाहीत त्यांना मधुमेहाचा धोका जास्त असतो. लठ्ठपणाचाही संबंध मधुमेहाशी आहे. शरीरावर वाढलेली चरबी मधुमेहाला कारणीभूत असल्याचे अनेक प्रकरणांमध्ये दिसून येते. द लॅन्सेटच्या संशोधनातून असे दिसून आले आहे की वाढलेल्या बीएमआयमुळे मधुमेहाचा धोका तीन पटीने वाढतो. लठ्ठ व्यक्ती मधुमेहाचे बळी ठरत असल्याचेही दिसून येते. त्याचप्रमाणे ज्या लोकांना दीर्घकाळ नीट झोप येत नाही त्यांनाही मधुमेहाचा धोका असतो.
चांगली झोप कशी घ्यावी?
रात्रीचे जेवण झोपण्याच्या 2 तास आधी खा.
रात्री फोन किंवा लॅपटॉप वापरणे टाळा.
रात्री चहा किंवा कॉफी पिऊ नका.
तुमच्या झोपेची वेळ निश्चित करा.
दररोज किमान 7 ते 8 तास झोप घ्या.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!