Cocoa Farming : कोकोला अनेकदा “देवांचे अन्न” म्हटले जाते. कोकोच्या लागवडीला मोठा इतिहास आहे आणि त्यामुळे चांगले उत्पन्नही मिळते, विशेषतः गरम भागात. भारतात, सुमारे 80% कोकोची लागवड आंध्र प्रदेश आणि केरळमध्ये केली जाते. आफ्रिकन देशांपेक्षा येथे शेतकऱ्यांना जास्त भाव मिळतो. कोकोची शेती हे चॉकलेट बनवण्यासाठी मुख्य साहित्य पुरवत असतानाच, ते शेतकऱ्यांसाठी चांगल्या उत्पन्नाचे साधनही बनले आहे.
व्यंकट सुब्बा राव एडापगंटी हे असेच एक यशस्वी शेतकरी आहेत. आंध्र प्रदेशातील एलुरु जिल्ह्यातील रहिवासी असलेले 78 वर्षीय व्यंकट सुब्बा राव यांना शेतीचा भरपूर अनुभव आणि ज्ञान आहे. ते आधी भारतीय हवाई दलात होते, पण निवृत्तीनंतर त्यांनी शेती करण्याचा निर्णय घेतला. गेल्या चार वर्षांपासून ते बागकाम करत आहेत.
1990 मध्ये निवृत्त
एका अहवालानुसार, वेंकट सुब्बा राव 1990 साली हवाई दलातून निवृत्त झाले. त्याला आर्थिक अडचणींचा सामना करावा लागत होता. त्यांची नारळाची बाग होती, पण त्यातून मिळणाऱ्या उत्पन्नातून घर चालवणे अवघड होते. ते सांगतात, “मी माझ्या कुटुंबाच्या गरजा पूर्ण करू शकलो नाही. त्यामुळे पैसे कमवण्याचा दुसरा मार्ग शोधू लागलो.”
हेही वाचा – 1.5GB डेटा देणारे ‘स्वस्त’ रिचार्ज प्लॅन; Jio, Airtel, Vi मधून तुम्हीच निवडा!
वेंकट यांनी शेतीबद्दल संशोधन केले आणि त्यांना कळले की कोको शेती त्यांच्यासाठी फायदेशीर ठरू शकते. 1992 मध्ये त्यांनी एक मोठा निर्णय घेतला आणि आपल्या नारळाच्या झाडांमध्ये कोकोची झाडे लावली. पहिली दोन वर्षे अवघड होती, पण तिसऱ्या वर्षापासून त्यांना नफा मिळू लागला. त्यावेळी कोकोची किंमत 45 रुपये प्रति किलो होती आणि 7-8 वर्षांत वेंकट यांनी एक एकरातून 700 किलो कोरड्या कोको बीन्स काढण्यास सुरुवात केली. मात्र, कमी जमीन आणि जास्त झाडे यामुळे त्यांना काही झाडे कमी करावी लागली. आता ते एका एकरातून 500 किलो कोको काढतात.
निश्चित उत्पन्नाचा स्रोत
कोको शेतीतून मिळणाऱ्या सततच्या उत्पन्नामुळे वेंकट यांची आर्थिक स्थिती मजबूत झाली. “ही कमाई खूप फायदेशीर आहे, माझ्या नारळाच्या कमाईपेक्षा ती खूप चांगली आहे”, असे त्यांनी सांगितले. कोकोपासून मिळणाऱ्या स्थिर उत्पन्नामुळे त्यांचे राहणीमान तर उंचावलेच पण वर्षभर त्यांना पैशांच्या कमतरतेचा सामना करण्यापासून रोखले. दोन वर्षांपूर्वी त्यांची मुले अमेरिकेत गेल्यामुळे आणि कोको लागवडीसाठी अधिक मजुरांची गरज असल्याने त्यांनी आपली शेती 13 एकरावरून 4 एकरांवर आणली, मात्र नवीन तंत्रज्ञानामुळे कमी जमिनीतही त्यांना चांगला नफा मिळत आहे.
हंगामी काळजी
वेंकट त्याच्या झाडांना चांगली वाढ देण्यासाठी मर्यादित सिंचन करतात. ते थंडीच्या मोसमात जास्त पाणी लावत नाही आणि उन्हाळ्यात ठिबक आणि स्प्रिंकलरचा वापर करतात, जेणेकरून झाडांना पुरेसे पाणी मिळते. त्यांनी आपल्या शेतात चंदन आणि नारळासह कोकोची झाडे लावून चांगले पीक घेतले आहे. ते स्पष्ट करतात की “कोकोमुळे, चंदनाच्या झाडांमध्ये तण उगवत नाही आणि ते वर्षभर पैसे कमवतात.” लक्षात घेण्यासारखी गोष्ट म्हणजे 4 एकर जमिनीतून ते आता एका वर्षात 4-5 लाख रुपये कमावतात. हा आकडा त्याच्या पहिल्या 13 एकरात 7-8 लाख रुपये इतका आहे.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!