Cryonics Body Preservation After Death : तुम्ही कधी असा विचार केला आहे का, मृत्यु हे खरंच अंतिम सत्य आहे? काही श्रीमंत लोक आणि भविष्यातील विज्ञानावर समृद्ध विश्वास असणारे लोक त्यांच्या मृत शरीरांना गोठवत आहेत, ज्यामुळे भविष्यात पुनरुज्जीवन होऊ शकते. या प्रक्रियेला क्रायोनिक्स (Cryonics) म्हणतात.
क्रायोनिक्स म्हणजे काय आणि कसे काम करते?
क्रायोनिक्स ही एक अशी प्रक्रिया आहे, जिथे कायदेशीर मृत्यूनंतर, मृत व्यक्तीचे शरीर किंवा मेंदू अत्यंत कमी तापमानावर (−196 °C) लिक्विड नायट्रोजनमध्ये संरक्षित केले जातात. यामध्ये क्रायोप्रोटेक्टंट्स वापरून बर्फाचे अणु तयार होऊन पेशींना हानी होण्यापासून संरक्षण केले जाते. तरीही, अजूनपर्यंत कोणत्याही डोक्यात विट्रिफिकेशननंतर यशस्वी पुनरुज्जीवन झालेलं नाही, त्यामुळे हे अजून वैज्ञानिक दृष्ट्या स्पेक्युलेटिव्ह अर्थात अनुमानाधारित आहे.
इतिहास आणि प्रख्यात व्यक्ती
- जेम्स बेडफोर्ड (James Bedford) ही व्यक्ती पहिलीच होती जी 1967 मध्ये क्रायोनिक्स प्रक्रियेत गोठवण्यात आली आणि आजही Alcor मध्ये संरक्षित आहे.
- अन्य मोठ्या व्यक्तिमत्वांमध्ये बेसबॉल खेळाडू Ted Williams (2002), त्यांचा मुलगा John Henry Williams (2004), सॉफ्टवेअर अभियंता Hal Finney (2014) यांचा समावेश होतो.
- भविष्यात गोठण्यासाठी योजना करणारे आहेत — Peter Thiel, Nick Bostrom, Ray Kurzweil सारखे तंत्रज्ञान-प्रवर्तनकारी आणि विचारवंत.
क्रायोनिक्स सेवा करणाऱ्या प्रमुख कंपन्या
Alcor Life Extension Foundation (USA)
- स्कॉट्सडेल, अरिझोना येथे स्थित, ही जगातील सर्वात मोठी क्रायोनिक्स संस्था आहे.
- आतापर्यंत 222 मृतदेह गोठवले गेले असून, 1,927 सदस्य त्यांना पुढील आयुष्यासाठी तयार आहेत.
- संपूर्ण शरीरासाठी अंदाजे $220,000, आणि केवळ मेंदूसाठी $80,000 खर्च येतो.
Cryonics Institute (USA)
- 1976 मध्ये Robert Ettinger यांनी स्थापना केली.
- आतापर्यंत 240 मृतांवर क्रायोप्रिझर्व्हेशनचे ऑपरेशन झाले असून, 2,180 सदस्य आहेत.
- संस्थेचे अध्यक्ष Dennis Kowalski यांनी स्वतः आणि त्यांच्या कुटुंबाच्या गोठवण्यावर £110,000 खर्च केला आहे.
KrioRus (रशिया / युरोप)
- 2005 मध्ये Moskóva येथे स्थापन झालेली पहिली युरोपीयन क्रायोनिक्स कंपनी.
- संपूर्ण शरीरासाठी अंदाजे $36,000, आणि मेंदूसाठी $15,000–$18,000 पर्यंत खर्च यायचा.
- ग्राहकांनी वैज्ञानिक प्रयोग म्हणून स्वीकारलेले धोके घेतले पाहिजेत, असे त्यांचे धोरण आहे.
Tomorrow Bio (Germany / Europe)
- युरोपातील पहिली क्रायोप्रिझर्व्हेशन संस्था.
- पूर्ण शरीरासाठी €200,000, और मेंदूसाठी €75,000 खर्च.
- त्यांनी आतापर्यंत ३-४ व्यक्ती आणि ५ पाळीव प्राण्यांना गोठवले, आणि 650+ लोकांनी सदस्यत्व घेतले आहे.
- 2025 मध्ये अमेरिकेत विस्तार करण्याची योजना आहे.
वास्तविकता, वादविवाद आणि भविष्यातली आशा
- वैज्ञानिक संशय: क्रायोनिक्सवर वैज्ञानिक वृत्तीने विचार करता अजूनही हे तंत्र वास्तविकतेसाठी सिद्ध नाही, आणि हे “illusion” आहे, अशी टीका आहे.
- नैतिक आणि कायदेशीर प्रश्न: जर भविष्यात गोठवलेली व्यक्ती पुनरुज्जीवित झाली, तर न्यायालयात तिला न्याय मिळू शकता? असा प्रश्न देखील उभा आहे.
- फायदा आणि आशावाद: काही समर्थक वैज्ञानिक प्रगतीवर विश्वास ठेवतात — 30–40 वर्षांत पुनरुज्जीवन शक्य होऊ शकते अशी आशा त्यांना आहे.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!