Phantom Vibration Syndrome : तुमच्याही मनात सतत वाटतं का की फोन वाजतोय? खिशात कंपन झाल्यासारखं जाणवतं पण फोन शांतच असतो? अशा भ्रमात तुम्ही वारंवार अडकत असाल तर ही बातमी तुमच्यासाठी आहे.
मोबाईलच्या सतत वापरामुळे अनेक जण मानसिक पातळीवर ‘फोन वाजतोय’, ‘कंपन झालं’ असा अनुभव घेतात – पण प्रत्यक्षात तसं काहीच घडलेलं नसतं. ही स्थिती ‘Phantom Vibration Syndrome’ (PVS) म्हणून ओळखली जाते.
फँटम व्हायब्रेशन सिंड्रोम म्हणजे नेमकं काय?
ही एक मानसिक भ्रमावस्था आहे. यात व्यक्तीला जाणवतं की मोबाइल खिशात किंवा जवळ असताना वायब्रेट झाला, फोन वाजला – पण प्रत्यक्षात तसं काही घडलेलंच नसतं. तज्ज्ञ सांगतात की, मेंदू खोटे सिग्नल तयार करून शरीराला ‘फोन वाजला’ असं भासवतो – यालाच hallucination (भ्रम) म्हणतात.
‘Ringxiety’ म्हणजे काय?
या स्थितीचा एक प्रकार म्हणजे ringxiety – म्हणजे फोनच्या रिंग किंवा नोटिफिकेशनची वाट पाहताना निर्माण होणारी अति-सतर्कता व चिंता. ही सवय नंतर जाऊन Over-vigilance, Emotional disturbance आणि Stress निर्माण करू शकते.
शोध काय सांगतो?
- एका संशोधनात जवळपास 80% स्मार्टफोन वापरकर्त्यांनी असा अनुभव घेतल्याचं मान्य केलं आहे.
- बहुतेक प्रकरणांमध्ये ही अवस्था हानीकारक नसली, तरी वारंवार होऊ लागल्यास ती मानसिक अस्वस्थता निर्माण करते.
उपाय काय?
- मोबाईल वापरण्याचा वेळ कमी करा
- सायलेंट मोड किंवा एअरप्लेन मोडचा वापर करा
- मेडिटेशन, व्यायाम किंवा डिजिटल डिटॉक्स करा
- सतत फोन तपासण्याची गरज नसल्याचं स्वतःला समजवा
थोडक्यात – तुमचा मेंदू तुमच्यावर खेळ खेळतोय!
मोबाईलशिवाय क्षणभरही न जगू शकणाऱ्या आपल्या दिनचर्येचाच हा साईड इफेक्ट आहे. फँटम व्हायब्रेशन आणि रिंगझायटी हे आजच्या डिजिटल युगात नव्या पिढीच्या मानसिक आरोग्याला लागलेले धक्के आहेत. यावर एकच उपाय – मोबाईलपासून थोडं दूर राहा… आणि स्वतःजवळ या खऱ्या ‘शांती’ला जवळ करा!
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!