Indian Railways Fare Hike : भारतीय रेल्वेने देशभरातील प्रवासी भाड्यात महत्त्वाचा बदल जाहीर केला असून, 26 डिसेंबर 2025 पासून नवीन तिकीट दर लागू होणार आहेत. वाढत्या ऑपरेशनल खर्चाचा ताण सांभाळत असताना, सामान्य प्रवाशांवर कमीत कमी परिणाम होईल, असा समतोल साधण्याचा प्रयत्न रेल्वेकडून करण्यात आला आहे.
लांब पल्ल्याच्या प्रवासासाठी किरकोळ वाढ
रेल्वे अधिकाऱ्यांच्या माहितीनुसार, 215 किलोमीटरपेक्षा जास्त अंतरासाठी सामान्य (Ordinary) वर्गाच्या प्रवासात प्रति किलोमीटर 1 पैसा वाढ करण्यात आली आहे. त्यामुळे लांब पल्ल्याचा प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांवर फारसा आर्थिक बोजा पडणार नाही.
मेल आणि एक्स्प्रेस गाड्यांच्या नॉन-एसी डब्यांसाठी प्रति किलोमीटर 2 पैसे वाढ करण्यात आली आहे. एसी प्रवाशांसाठीही सर्व श्रेणींमध्ये (AC Classes) प्रति किलोमीटर 2 पैसे भाडेवाढ लागू होणार आहे.
रेल्वेच्या मते, 500 किलोमीटर प्रवास करणाऱ्या नॉन-एसी प्रवाशाला केवळ ₹10 अधिक मोजावे लागतील, जे अत्यंत मर्यादित वाढ मानली जात आहे.
उपनगरी आणि लघुपल्ला प्रवाशांना दिलासा
दैनंदिन प्रवास करणाऱ्या लाखो प्रवाशांसाठी ही मोठी दिलासादायक बातमी आहे. उपनगरी रेल्वे सेवा, मासिक पास आणि 215 किमीपर्यंतच्या सामान्य प्रवासाच्या भाड्यात कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही.
रेल्वेने स्पष्ट केले आहे की, नियमित प्रवासी आणि कमी उत्पन्न गटातील नागरिकांवर आर्थिक भार पडू नये, यासाठी हे दर ‘संरक्षित’ ठेवण्यात आले आहेत.
वाढते खर्च आणि महसूल अपेक्षा
भारतीय रेल्वेला या सुधारित भाडा संरचनेमधून चालू आर्थिक वर्षात सुमारे ₹600 कोटींचा अतिरिक्त महसूल मिळण्याची अपेक्षा आहे. मात्र, रेल्वेच्या ऑपरेशनल खर्चात मोठ्या प्रमाणात वाढ झाल्याचेही अधिकाऱ्यांनी मान्य केले आहे.
- मनुष्यबळ खर्च: ₹1.15 लाख कोटी
- पेन्शन खर्च: ₹60,000 कोटी
- एकूण ऑपरेशनल खर्च (2024–25): ₹2.63 लाख कोटी
रेल्वे नेटवर्कचा विस्तार, सुरक्षा सुधारणा आणि नवीन सेवा सुरू केल्यामुळे कर्मचारी संख्येत वाढ झाली असून, त्याचा थेट परिणाम खर्चावर होत आहे.
सुरक्षितता, कार्यक्षमता आणि मालवाहतूकवर भर
वाढत्या खर्चाला तोंड देण्यासाठी रेल्वेने मालवाहतुकीत वाढ, कार्यक्षम नियोजन आणि मर्यादित प्रवासी भाडेवाढ यावर भर दिला आहे. याच धोरणामुळे भारत आज जगातील दुसऱ्या क्रमांकाची सर्वाधिक मालवाहतूक करणारी रेल्वे प्रणाली ठरली आहे.
अलीकडील सणासुदीच्या काळात 12,000 पेक्षा जास्त अतिरिक्त गाड्या यशस्वीपणे चालवण्यात आल्या, हे रेल्वेच्या सुधारलेल्या नियोजनाचे उदाहरण असल्याचे अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
सामाजिक बांधिलकी कायम
तिकीट दरात बदल झाला असला, तरी भारतीय रेल्वेची सामाजिक बांधिलकी कायम राहील, असे स्पष्ट करण्यात आले आहे. खर्च नियंत्रण, कार्यक्षमता वाढ आणि प्रवाशांसाठी सुरक्षित व परवडणारा प्रवास सुनिश्चित करण्यासाठी प्रयत्न सुरूच राहणार आहेत.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा