Israel-Iran Conflict : इराण-इस्रायल युद्धात अमेरिकेच्या प्रवेशानंतर परिस्थिती आणखी बिकट झाली आहे. २३ जूनच्या पहाटे, इस्रायली हवाई दलाच्या २० लढाऊ विमानांनी गुप्तचर माहितीच्या आधारे इराणच्या अनेक भागांवर बॉम्बहल्ला केला. दुसरीकडे, इराणनेही इस्रायलवर प्रत्युत्तर दिले आहे. याशिवाय, इराण आणि इस्रायल युद्धातील अपडेट्स काय आहेत? जाणून घेऊया.
इस्रायली हवाई दलाने (IDF) दावा केला आहे की त्यांच्या २० लढाऊ विमानांनी इराणच्या केरमानशाह, हमादान आणि तेहरान शहरांवर बॉम्बहल्ला केला आहे. IDF ने सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म X वर एक पोस्ट जारी करून या हल्ल्याची माहिती दिली. हल्ल्यात इराणच्या क्षेपणास्त्र साठवणूक आणि प्रक्षेपण पायाभूत सुविधांना लक्ष्य करण्यात आल्याचे सांगण्यात आले आहे. याशिवाय, तेहरानजवळील हवाई हल्ले आणि जमिनीवरून हवेत मारा करणारे क्षेपणास्त्र प्रक्षेपक शोधणारे रडार आणि उपग्रह प्रणाली देखील या हल्ल्याच्या रेंजमध्ये होते.
इराणच्या अणु तळांवर अमेरिकेच्या हल्ल्यानंतर, राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी राजवट बदलाबद्दल बोलले आहे. ट्रम्प यांनी त्यांच्या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर लिहिले,
राजकारण बदल हा शब्द वापरणे राजकीयदृष्ट्या योग्य नाही. पण जर सध्याची राजवट इराणला पुन्हा महान बनवण्यास सक्षम नसेल, तर राजवट बदल का होऊ नये?
ट्रम्प यांनी ‘मेक अमेरिका ग्रेट अगेन’ च्या धर्तीवर ‘मेक इराण ग्रेट अगेन’ चा उल्लेख केला.
यापूर्वी, अमेरिकेचे उपाध्यक्ष जेडी व्हान्स आणि संरक्षण सचिव पीट हेग्सेथ यांनी इराणमध्ये राजवट बदलाची चर्चा नाकारली होती. पेंटागॉनमध्ये माध्यमांशी बोलताना हेग्सेथ म्हणाले, ‘‘हे अभियान राजवट बदलासाठी नव्हते. ते इराणच्या अणुकार्यक्रमाला लक्ष्य करणारे एक अचूक अभियान होते. आमचा अजेंडा अगदी स्पष्ट आहे, आम्हाला इराणमध्ये राजवट बदल नको आहे. आम्हाला हे प्रकरण अधिक काळ ओढायचे नाही. आम्हाला इराणचा अणुकार्यक्रम बंद करायचा आहे. आणि त्यांच्याशी दीर्घकालीन कराराबद्दल बोलायचे आहे.’’
अमेरिकन लष्करी अधिकाऱ्यांनी अशी भीती व्यक्त केली आहे की इराण समर्थित मिलिशिया इराक आणि सीरियामधील अमेरिकेच्या लष्करी तळांवर हल्ला करू शकतात. अमेरिकेने इराणच्या अण्वस्त्र तळांवर केलेल्या हल्ल्यांनंतर हा इशारा देण्यात आला आहे. न्यूयॉर्क टाइम्समधील एका वृत्तानुसार, मध्यपूर्वेतील अमेरिकेच्या लष्करी तळांच्या सुरक्षेबाबत चिंता वाढली आहे. आणि कोणत्याही संभाव्य हल्ल्याला तोंड देण्यासाठी तयारी केली जात आहे.
ऑस्ट्रेलियाने इराणवरील अमेरिकेच्या हल्ल्याला पाठिंबा दिला आहे. ऑस्ट्रेलियाच्या परराष्ट्र मंत्री पेनी वोंग यांनी २३ जून रोजी सांगितले की,
कॅनबेरा इराणवरील अमेरिकेच्या हल्ल्याला पाठिंबा देतो. आणि तणाव कमी करण्यासाठी राजनैतिक पद्धतींकडे परतण्याचे आवाहन करतो.
परराष्ट्र मंत्री पेनी वोंग पुढे म्हणाल्या की त्यांचा देश इराणला अण्वस्त्रे मिळविण्यापासून रोखण्यासाठी अमेरिकेच्या हल्ल्याला पाठिंबा देतो. आणि इराणला वाटाघाटीच्या टेबलावर येण्याचे आवाहन करतो.
इस्रायली हल्ल्यात ९५० लोक ठार
वॉशिंग्टनस्थित मानवाधिकार कार्यकर्त्यांच्या एका गटाने अहवाल दिला आहे की इराणमध्ये इस्रायली हल्ल्यात किमान ९५० लोकांचा मृत्यू झाला आहे. आणि ३,४५० लोक जखमी झाले आहेत. या गटाच्या मते, मृतांपैकी ३८० नागरिक आणि २५३ सुरक्षा दलाचे जवान आहेत. दुसरीकडे, इराणच्या क्षेपणास्त्र हल्ल्यात किमान २४ इस्रायली नागरिक ठार झाल्याचे वृत्त आहे आणि १,००० हून अधिक जखमी झाले आहेत.
इराणचे प्रत्युत्तर
२३ जून रोजी पहाटे इस्रायलने इराणमधील अनेक शहरांवर बॉम्बहल्ला केला. या हल्ल्यानंतर इराणनेही प्रत्युत्तर दिले आणि इस्रायलवर नवीन क्षेपणास्त्र हल्ले केले. इस्रायलने या हल्ल्याची पुष्टी केली आहे. इस्रायलने दावा केला आहे की इराणकडून फक्त एक बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र डागण्यात आले होते, जे संरक्षण दलांनी यशस्वीरित्या नष्ट केले. हा हल्ला तेल अवीवजवळ झाला.
अमेरिकेचा नागरिकांसाठी अलर्ट
अमेरिकेच्या परराष्ट्र विभागाने इस्रायल सोडू इच्छिणाऱ्या अमेरिकन नागरिकांसाठी आपत्कालीन उड्डाणांची संख्या दुप्पट केली आहे आणि लेबनॉनमधील अमेरिकन दूतावासात उपस्थित असलेल्या अनावश्यक कर्मचाऱ्यांना परत पाठवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. याशिवाय, विभागाने सौदी अरेबिया आणि तुर्कीमधील अमेरिकन नागरिकांना अतिरिक्त खबरदारी घेण्याचा इशारा दिला आहे.
संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेच्या बैठकीत रशियाच्या प्रतिनिधीने इराणविरुद्ध अमेरिकेची कारवाई बेजबाबदार, धोकादायक आणि चिथावणीखोर असल्याचे म्हटले आहे. रशियाने इस्रायल आणि अमेरिकेला आक्रमक कारवाया त्वरित थांबवण्याचे आवाहन केले आहे.
रशिया व्यतिरिक्त, सुरक्षा परिषदेच्या बैठकीत चीननेही अमेरिकेच्या हल्ल्याचा निषेध केला आहे. त्यांनी म्हटले आहे की संघर्षात सहभागी असलेल्या सर्व पक्षांनी, विशेषतः इस्रायलने, तात्काळ युद्धबंदी करावी. चीनने सर्व देशांना संयम बाळगण्याचे आणि संवादाद्वारे तोडगा काढण्याचे आवाहन केले आहे, जेणेकरून या प्रदेशात शांतता आणि स्थिरता राहील.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!