

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी बंगळुरूमध्ये तेजस या लढाऊ विमानातून उड्डाण केले, त्यानंतर त्यांचे फोटो प्रत्येक सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर दिसले. हिंदुस्तान एरोनॉटिक्स लिमिटेडच्या सुविधेच्या भेटीदरम्यान मोदींनी स्वदेशी बनावटीच्या तेजस विमानातून हे उड्डाण केले. यादरम्यान मोदींनी एक विशेष सूट परिधान केला होता. हा सूट नक्की कसा असतो, त्याची किंमत किती असते, त्याची वैशिष्ट्ये काय असतात, हे या लेखात जाणून घ्या.
मोदींनी परिधान केलेल्या या सूटला G-सूट म्हणतात. प्रत्येक फायटर पायलटने हा G-सूट (g-suit) घालणे आवश्यक आहे. G-सूट म्हणजे ग्रॅविटी सूट आणि त्याची गरज पहिल्यांदा 1917 मध्ये जाणवली. खरे तर लढाऊ विमानांवर उड्डाण करताना पायलट बेशुद्ध झाल्याची अनेक प्रकरणे समोर आली होती. या प्रकरणाकडे गांभीर्याने पाहता, 1931 मध्ये सिडनी विद्यापीठातील मानसशास्त्राचे प्राध्यापक फ्रँक कॉटन यांनी मानवी शरीरातील गुरुत्वाकर्षणाचे केंद्र ठरवण्याविषयी सांगितले. त्यांनी 1940 मध्ये लोकांना अँटी-ग्रॅव्हिटी सूट किंवा G-सूटची गरज समजावून सांगितली. G-सूटशिवाय, वैमानिकांना खूप उच्च G-फोर्सचा सामना करावा लागला ज्यामुळे फ्लाइट दरम्यान बेशुद्ध पडण्याचा आणि ब्लॅकआउट सारख्या समस्या उद्भवू लागल्या.
G-सूट घातल्याने लढाऊ विमानात उच्च वेगाने उड्डाण करताना पायलटच्या शरीरातील रक्तप्रवाह नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते. यामुळे ब्लॅकआऊट, बेशुद्धी यांसारख्या समस्या उद्भवत नाहीत. खरं तर, साधारणपणे 1G (गुरुत्वाकर्षण शक्ती) जमिनीवर अनुभवली जाते. मानवी शरीर 3G पर्यंतच्या गुरुत्वाकर्षण शक्तीचा सामना करू शकतो आणि एका फायटर क्रूला 4G ते 5G च्या गुरुत्वाकर्षण शक्तीचा सामना करावा लागतो, अशा परिस्थितीत G सूट खूप उपयुक्त आहे आणि पायलटच्या शरीरात रक्त प्रवाह राखतो.
हेही वाचा – Petrol Diesel Price Today: तुमच्या शहरातील पेट्रोल-डिझेलचे दर वाढले की कमी झाले? येथे वाचा सविस्तर
G-सूटचे वजन साधारणपणे 3 ते 4 किलो असते. यात असलेल्या खिशात पायलट उड्डाण करताना हातमोजे आणि कागदपत्रे ठेवू शकतो. या सूटला लेदरचा खिसा असतो, जेणेकरून पायलट आपत्कालीन परिस्थितीत चाकू इत्यादी शस्त्रे ठेवू शकेल. इंटरनेटवर उपलब्ध माहितीनुसार, G-सूटची किंमत करोडोंमध्ये आहे.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!